Grabarnia – miejsce pamięci rozstrzelanych w 1939 roku

Lokalizacja: Żyrardowska, 05-825 Grodzisk Mazowiecki

W tym miejscu przed wojną mieściła się garbarnia Natalin. Jeszcze do niedawna istniał fragment muru. Miasto zostało zajęte przez Niemców 8 września 1939 roku. 22 września 1939 roku w Grodzisku stacjonował sztab 8 armii generała Blaskowitza, dowodzący atakiem wojsk niemieckich na Warszawę. 25 września w sztabie pojawił się Adolf Hitler.

Rankiem 20 września 1939 roku oddziały SS wywlekły z domów około kilkudziesięciu osób – mężczyzn, kobiety i dzieci. Spędzono ich pod mur garbarni, tak aby byli dobrze widoczni z drogi. Był dzień targowy, chłopi z okolic przybywali na targ. Esesmani rozstrzelali wszystkich mężczyzn, a kobiety i dzieci, świadków tej kaźni, popędzili do miasta. Puścili ich wolno, ostrzegając, że za każdego zabitego Niemca zginie wiele Polaków. Była to typowa prowokacja nie mająca oparcia w realnym zdarzeniu, mająca zapewnić bezpieczeństwo stacjonującemu tu niemieckiemu dowództwu. Wśród rozstrzelanych byli: 12-letni chłopiec, który zginął razem z ojcem, 74-letni staruszek i Żyd handlujący mlekiem, oraz 2 przypadkowych przechodniów. Niemcy kazali zakopać ciała w bramie garbarni. Rodziny wyprosiły możliwość pochowania ich w rodzinnych grobach. Na pamiątkę tej bezsensownej śmierci ufundowana została tablica.

« Wróć do Grodzisk Mazowiecki

#
#
#

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 - 2013